Ήλιος
Ο αγαπημένος μου
Θα μου φέρει ένα καλάθι
Γεμάτο κίτρινα λουλούδια
Θα τα κάνω ένα στεφάνι
Γιά τον τάφο των ονείρων μου
1993, Κουρδιστάν Ιράν
Από τη συλλογή με τίτλο,
«Τα Μυστικά του Χιονιού »
Χίβα Παναχί, 2008 Αθήνα
«Τα ποιήματα της Χίβας Παναχί έχουν μια ανατολίτικη γεύση γλυκιά και γεμάτη υπονοούμενα. Είναι σύντομα και αποπνέουν μια ιδιότητα η οποία προέρχεται από μια πανάρχαια ποιητική παράδοση που θέλει η ποίηση, με πλάγιο τρόπο να αναφέρεται σε γεγονότα συχνά τραγικά ή νοσταλγικά, αλλά με ένα πάθος έντονο, μετριασμένο μόνο από τον τρόπο της αναφοράς. Τα έντονα αισθήματα καλύπτονται από μεταφορές και ελλείψεις, πηδώντας την απευθείας αφήγηση. Η ιδιαιτερότητά τους είναι θαυμαστή, και διαφέρει πολύ από τον τρόπο που γράφουμε οι Έλληνες και οι άλλοι Ευρωπαίοι. Η ποίησή της ανήκει στη μεγάλη περσική παράδοση με μια έντονη χροιά σκληρών αισθημάτων προερχόμενων από την κουρδική καταγωγή της που τη χρωματίζουν δραματικά. »
Νάνος Βαλαωρίτης
Επιστήμων, ποιήτρια και αγωνίστρια.
Είμαι Κούρδισσα, Ιρανή και Ελληνίδα! Έτσι παρουσιάζεται η ποιήτρια, μέλος της Κουρδικής Ακαδημίας που εδρεύει στη Γαλλία, Χίβα Παναχί.
«Ο πρόσφυγας, ο μετανάστης, μοιάζει κάπως με τον «Προμηθέα Δεσμώτη» δηλώνει σε μιά συντευξη της στην Καθημερινή. Η άδεια παραμονής είναι ο αετός που του τρώει καθημερινά το συκώτι » .
Η Χίβα Παναχί γεννήθηκε στην πόλη Σαναντάτζ του Ιρανικού Κουρδιστάν και ήρθε στην Ελλάδα με υποτροφία του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών σε συνεργασία με την Κουρδική Ακαδημία (έχοντας να διαλέξει ανάμεσα σε Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα και Αγγλία). Είναι γνωστή ποιήτρια και συγγραφέας στην Περσία, το Ιράκ και τη Συρία. Είναι λάτρης του ελληνικού πολιτισμού και έχει συμβάλει όσο λίγοι στη διάδοσή του σε όλη τη Μέση Ανατολή με μεταφράσεις που έχει εκπονήσει και με τη γενικότερη δράση και το λόγο της.
Από έντεκα χρόνων ήδη συμμετείχε σε έναν Σύλλογο Κούρδων Συγγραφέων, μέσα από τον οποίο «γνώρισα σημαντικούς ανθρώπους των γραμμάτων που μου άνοιξαν τους πνευματικούς ορίζοντες», εξομολογείται. Δημοσίευσε το πρώτο της ποίημα στα 13 και έγινε επίτιμο μέλος του «Σερβά -Serwa», του μοναδικού λογοτεχνικού κοινωνικού κουρδικού περιοδικού, στο οποίο δημοσίευε δικά της άρθρα. Σήμερα συνεργάζεται με κουρδικά περιοδικά της Σουηδίας, της Γερμανίας και της Αιγύπτου και εργασίες της μεταφράζονται στα γαλλικά και τα αραβικά.
Το 2008 παρουσίασε στην Αθήνα την πρώτη ποιητική συλλογή της στα ελληνικά, «Τα Μυστικά του Χιονιού», που την καταξίωσαν ως ποιήτρια στη χώρα μας. Το βιβλίο παρουσιάστηκε από το Νανο Βαλαωρίτη, Νεοκλή Σαρρή και μια πλειάδα από άλλους ανθρώπους των γραμμάτων της εποχής μας που υποστηρίζουν και εκτιμούν το έργο της νεαρής ποιήτριας και επιστήμονα. Το βιβλίο έχει υιοθετηθει από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, New York University στο τμήμα ελληνιστικών σπουδών ως αντιπροσωπευτικό της σύγχρονης ελληνικής ποίησης.
Παράλληλα με τις λογοτεχνικές της δραστηριότητες η Χίβα Παναχί είναι και μια επιστήμων που εκπονεί στην Πάντειο σχολή τη διδακτορική της διατριβή με θέμα «Κοινωνικές δομές και διαφοροποιήσεις στις μυθικές αναφορές του Προμηθέα Δεσμώτη και του Κάβε Ασίνγκερ». Σε αυτήν της την συγκριτική εργασία παντρεύει δύο κουλτούρες και δύο μυθολογίες δύο διαφορετικών εποχών και χωρών, ζητώτας τα ίχνη ενός κοινού μονοπατιού. Εκείνο που είναι σίγουρο ότι αποπερατώνοντας αυτό το έργο θα βάλει, έναν ακόμη θεμέλιο λίθο, στις Ελληνοκουρδικές γραμματειακές σχέσεις και θα ανοίξει ένα παράθυρο προς άγνωστους, για τους πολλούς ορίζοντες, εμπλέκοντας μακρυνούς Ασιάτικους ήρωες με τον οικείο μας Προμηθέα.
[…] Είναι αγαπημένος της, ο «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου, όπως δήλωνε στην Ελευθεροτυπία το 2006. Γι' αυτό, άλλωστε, το μετέφρασε από τα ελληνικά στα Κουρδικά. Το κείμενο-μετάφραση είναι γραμμένο σε στιλ Χαϊράν, που είναι είδος προφορικού λόγου της γλώσσας της. Πρόκειται για «έπος, επαναστατικό και ρομαντικό», που η Παναχί το μεταφέρει στον γραπτό λόγο. «Εχει μουσικότητα και αποδίδει όλη την ελληνικότητα του κειμένου», λέει χαρακτηριστικά. Και προσθέτει: «Μεταφράζω ελληνικά κείμενα στην κουρδική γλώσσα γιατί θέλω η ελληνική σκέψη, φιλοσοφία και ανθρωπιά να μοιραστούν και σε άλλους ανθρώπους».
Βιβλία της στα Κουρδικά: Τα μυστικά του χιονιού (Αρμπίλ, 2000), Πώς παίρνουμε συνέντευξη της Σούζαν Ντον (μετάφραση, Αρμπίλ, 2001), Για την ιστορία (δοκίμιο, Αρμπίλ, 2003), Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου (μετάφραση από ελληνικά, Σουλεϊμανίγια, 2005), Πολιτικά του Αριστοτέλη (μετάφραση, Σουλεϊμανίγια, 2007), Ένας άνθρωπος από στάχτη (ποίηση, Στοκχόλμη, κουρδική).
Στα Ελληνικά: Τα μυστικά του χιονιού, (ποίηση, εκδ. Μαΐστρος 2008).
Στα αγγλικά: Τα μυστικά του χιονιού (προς έκδοση στην Αμερική, σε
μετάφραση της Βιάνκα Νικολαρεζη).Έχουν μεταφραστεί, επίσης, ποιήματά της στα γαλλικά, φιλιπινέζικα, γερμανικα , ρωσικά, γαλλικά, αραβικά
«Το όνειρο μου είναι να ριζώσει η ελευθερία και ο σεβασμός παντού και οι άνθρωποι να μην ξεριζώνονται έτσι σαν τα ξεχωριστά άνθη να εξακολουθούν να ποτίζουν τη γη και την ανθρωπινή ύπαρξη»
Έχεις ριζώσει Χίβα και πρώτα από όλα στις καρδιές μας...Χαρούμενα γενέθλια !!!!!
